អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងសុខាភិបាល ពន្យល់ទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋថា៖«អ្នក ដែលចាក់ វ៉ាក់សាំង ហើយ ក៏គាត់ នៅតែ មានលទ្ធភាពក្នុងការ ឆ្លងដែរ បើគាត់ មិន អនុវត្តវិធានការ ៣ការពារ ៣កុំ និង ការធ្វើចត្តាឡីស័ក»។
ការបកស្រាយ របស់អ្នកស្រី ឱ វណ្ឌឌីន គឺធ្វើឡើងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌ មាន ស្តីពីការដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់វ៉ាក់សាំង ការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលរៀបចំ ឡើងនៅទីស្តីកា រក្រសួងសុខាភិបាល កាលពីរសៀល ថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។ អ្នកស្រី ក្រើនរម្លឹក ប្រជាពលរដ្ឋថា៖«ការអនុវត្តវិធានការ សុខាភិបាល គឺនៅតែធ្វើដដែល។ កុំភ្លេចស មីការ ដែលខ្ញុំ ជូនអម្បាញ់ មិញ ៣ការពារ បូក៣កុំ បូកនឹងវ៉ាក់សាំង»។
៣ការពារ គឺ ពាក់ម៉ាស់ លាងដៃ និង រក្សាគម្លាត ហើយ៣កុំ គឺ កុំចូលទៅ កន្លែងមានមនុស្សច្រើន កុះករ កុំចូលទៅកន្លែងបិទ ជិតគ្មាន ខ្យល់ ចេញចូល និង កុំប៉ះគ្នា ដូចជា ចាប់ដៃ ជាដើម។ ក្រៅពីការអនុវត្តវិធាន ការ ៣ការពារ និង ៣កុំនេះ ហើយ នៅមានវិធានការធ្វើចត្តាឡីស័ក ១ថែមទៀត ដែលត្រូវបន្តអនុវត្ត ដូចជា ករណី ពលរដ្ឋខ្មែរ ឬជនបរទេស ដែលធ្វើដំណើរ ពីបរទេស ចូលមកកម្ពុជា។
អ្នកស្រី អះអាងថា អ្នក ដែលចាក់វ៉ាក់សាំង ហើយ មិនត្រឹមតែនៅ មានលទ្ធភាពឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩នោះទេ តែនៅ អាចចម្លងដល់អ្នកដទៃ ថែមទៀត។ អ្នកស្រី សង្ក ត់ ធ្ងន់ ថា៖«ត្រូវចាំកន្លែងហ្នឹង នៅតែឆ្លង ទៅដទៃ ដដែល»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នក នាំពាក្យរូបនេះ បញ្ជាក់ថា អ្នក ដែលបានចាក់ វ៉ាក់សាំង រួចហើយ បើទោះបីឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ក៏សរីរាង្គ របស់អ្នកនោះ មិនជួបហានិភ័យ ធ្ង.ន់ធ្ងរ.នៃការវាយលុកពីជំងឺ.នេះដែរ ដ្បិតសរីរាង្គរបស់គេ មានកងការពារ គឺវ៉ាក់សាំង។
អ្នកស្រី មានប្រសាសន៍ថា៖«[បើនៅឆ្លង] អ៊ីចឹង ចាក់ធ្វើអី? ចាក់ ដើម្បីការពារ ខ្លួនយើង… បើមានវីរុសកូវីដ-១៩ វា.យលុកក្នុងខ្លួនយើង គឺយើងមាន.កងការពារ។…បើអត់មានវ៉ាក់សាំងហ្នឹង [ក្នុងខ្លួនទេ] គឺអាចធ្លាក់ចូល.ទៅក្នុងការបា.ត់ប.ង់.ជី.វិ.តបានដោយងាយស្រួលជាទីបំផុត»។
ដើម្បីឲ្យងាយយល់ អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត បានប្រៀបបៀប.ការចាក់វ៉ាក់សាំង.ការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ដូចទៅនឹងការចាក់វ៉ាក់.សាំងការពារជំ.ងឺផ្តាសា.យ.ធម្មតា។ អ្នកស្រី បន្តថា អ្នក ដែលចាក់វ៉ាក់.សាំង.ការពារផ្តាសាយ ក៏នៅតែមា.នលទ្ធភាពកើត.ផ្តាសាយ ឬឆ្លងផ្តា.សាយពីអ្នកដទៃដែរ។
អ្នកស្រី ថ្លែងថា៖«បើយើង ចាក់វ៉ាក់សាំងទៅ វា ផ្តាសា.យដែរ តែក្នុង១ខែ ២ខែ ឬ៣ខែ មិនទាន់កើតម្តងផង ហើយ.បើកើត ក៏តិចតួច អាចក្អក.អីតិចទៅ ហៀរសំ.បោរ តែមួយភ្លែតអ៊ីចឹងទៅ វា បាត់.ទៅវិញទៅ។ អ៊ីចឹង កូវីដ-១៩ ក៏មាន.សភាពដូចគ្នាដែរ អត់.ខុសគ្នាទេ មានន័យថា គោលការណ៍.របស់វ៉ា.ក់.សាំ.ង ដែលគេ ប្រើប្រាស់ គឺឈរ.លើគោលការណ៍.តែមួយហ្នឹងទេ អត់មានគោល.ការណ៍.ណាខុសពីហ្នឹងទេ»។
បើតាមអ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត.ដដែល វ៉ាក់សាំងស៊ីណូហ្វាម (Sinopharm) ត្រូវបា.នអ្នកជំនាញនៃប្រទេសចិន.ខ្លួនឯង និងអ្នកជំនាញនៃ.បណ្តាប្រទេសដទៃទៀត សិក្សា.ឃើញថា មានប្រសិទ្ធភាពជិត.៨០ភាគរយ ក្នុងការការពារ.មិនឲ្យឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩។ អ្នកស្រី បន្ថែម.ថា នៅលើពិភព.លោក មិនមានវ៉ាក់.សាំង.ការពា.រជំងឺកូវីដ-១៩ ឬវ៉ាក់សាំងកា.រពារ.ជំងឺផ្សេងទៀត មានប្រសិទ្ធភាពដល់.ទៅ.១០០ភាគរយ ក្នុងការការពារ.មិនឆ្លង.ជំងឺនោះទេ។
អ្នកស្រី អធិប្បាយថា៖«បើតាមស្តង់ដារ.របស់អង្គការសុខភាពពិភព.លោក គេ អត់និយាយចំពោះ.តែវ៉ាក់សាំងណាទេ រាល់វ៉ាក់.សាំងកូវីដ-១៩ទាំងអស់ នៅពេល.អភិវឌ្ឍចេញមកហើយ ដែលអាច.ដាក់ប្រើប្រាស់.លើសរីរាង្គមនុស្ស ឲ្យតែប្រសិទ្ធភាព.របស់វាបានពី៧០ភាគរ.យ.ឡើងលើ គឺគេ យកហើយ [អនុញ្ញាត.ឲ្យប្រើប្រាស់]។ បើគេ វា.យ.ត.ម្លៃ ៧០ឡើង គឺជាប់.ហើយ អត់.ធ្លាក់.ទេ»។
ចំពោះវ៉ាក់សាំងស៊ីណូហ្វាម.របស់ចិន មិនទាន់ត្រូវបានអង្គការ.សុខភាពពិភពលោក ទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការ.នោះទេ។ ផ្អែកតាមការអត្ថាធិប្បាយខា.ងលើរបស់អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត វ៉ាក់សាំងស៊ីណូហ្វាមនេះ កំពុងស្ថិតក្នុងការវា.យតម្លៃរបស់អង្គកា.រសុខភា.ពពិភពលោក។
អ្នកស្រី មើលឃើញហេតុផលថា ចិន ប្រញាប់យ.កវ៉ាក់សាំងនេះ មកប្រើប្រាស់ ដោ.យមិនអាចរង់ចាំការទ.ទួលស្គាល់ពីអង្គការសុខភាពពិភ.ពលោក គឺដោ.យសារ.តែមានតម្រូវការចាំបាញ់ ក្នុងការទប់.ស្កាត់ការ.រាលដាល.ជំងឺកូវីដ-១៩។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកស្រី យ.ល់ឃើញថា ចិន ក៏មានអ្នកជំនាញរបស់ខ្លួន ក្នុងការសិក្សាជ្រាវនិងការវា.យតម្លៃច្បាស់.លាស់ដែរ មុននឹងសម្រេចឲ្យប្រើប្រាស់វ៉ាក់សាំងនេះ។
ចាប់ពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ទៅ កម្ពុជា នឹងចាប់ផ្តើមចាក់វ៉ាក់.សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ជាលើកដំបូង តែមិនទាន់អាច.ចាក់ជូនប្រជាពលរដ្ឋទូទៅឡើយ គឺចាក់.ឲ្យតែក្រុមមនុស្សអាទិភាពមួយ.ចំនួនសិនប៉ុណ្ណោះ ដែលត្រូវបានកំណត់។
អ្នក ដែលត្រូវបានកំណត់ឲ្យចាក់វ៉ាក់សាំង.សម្រាប់ដំណាក់កាល.ដំបូងនេះ គឺ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋលេខាធិការ ឬអ្នកមាន.ឋានៈស្មើ ទៅចាក់នៅមន្ទីរពេទ្យ.កាល់ម៉ែត, អនុរដ្ឋលេខាធិការ ឬអ្នកមាន.ឋានៈស្មើ ទៅចាក់នៅ.មន្ទីរពេទ្យអង្គឌួង, អភិបាលរាជ.ធានី-ខេត្ត ទៅចាក់នៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត, អ្នកកាសែត ទៅចាក់.នៅមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ។
មនុស្ស៤ក្រុមខាងលើ មិនត្រូវមានអាយុ.លើសពី.៥៩ឆ្នាំឡើយ ព្រោះវ៉ាក់សាំ.ងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ឈ្មោះស៊ីណូហ្វាម ដែលជាជំនួយ.របស់ចិន អាចចាក់បានតែ.មនុស្សមានអាយុចន្លោះពី១៨ឆ្នាំទៅ.៥.៩ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមាន.វ័យ៦៨ឆ្នាំទៅហើយនោះ បានប្រកាសលែងចា.ក់វ៉ាក់សាំ.ងស៊ី.ណូហ្វាមវិញ ក្រោយទទួលបានព័ត៌មានថា វ៉ាក់សាំងនេះ មិនអាចចាក់.មនុស្សដែលមា.នវ័.យលើ.សពី៥៩ឆ្នាំ។
ដោយសារខ្លួនមិនអាច.ចាក់បាន សម្តេច.នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានប្រាប់ទៅកូនៗរបស់សម្តេច រួមទាំងបណ្តាមន្ត្រីក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ដែលមានអាយុ.មិនលើស៥៩ឆ្នាំ និងកូនៗរបស់ពួកគេ ឲ្យទៅចាក់វ៉ាក់សាំងស៊ីណូហ្វាម.របស់ចិន ដើម្បីផ្តល់ការជឿទុកចិត្តដល់ប្រជាជន។
ចិន បានយល់ព្រមផ្តល់វ៉ាក់សាំង.ការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន១លានដូស ដល់.កម្ពុជា។ ៦០ម៉ឺនដូស ត្រូវបានភាគីចិន បញ្ជូនមក.កម្ពុជាហើយ ខណៈមួយចំនួនដែល.នៅសល់ អាចនឹងត្រូវបញ្ជូនមក.តាម.ក្រោយ។ មនុស្សម្នាក់ ត្រូវចាក់.២ដូស។
មានប្រទេសធំៗផ្សេងទៀត ដូចជា ឥណ្ឌា អូស្ត្រាលី រុស្ស៊ី រួមទាំង សហភាព.អឺរ៉ុបផង ក៏កម្ពុជា ស្នើសុំវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ដែរ។ តបតាមសំណើ.របស់កម្ពុជា ឥណ្ឌា បានយល់ព្រមផ្តល់វ៉ាក់សាំងការពារ.ជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន.១០ម៉ឺនដូសដល់កម្ពុជា តែមិនទាន់បញ្ជូនមកឡើយ ខណៈអូស្ត្រាលី
សម្រេចផ្តល់ជំនួយជាថវិកា.២៨លានដុល្លារ សម្រាប់ចំណាយ.លើកម្មវិធីចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩។ ទន្ទឹមនឹងនេះ កម្ពុជា នឹងទទួលបានវ៉ាក់.សាំង.ការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន៧លានដូសពីអង្គការ.សុខភាពពិភព.លោក។ ដោយឡែក ខាងរុស្ស៊ីនិងសហភាពអឺរ៉ុប គេ មិនទាន់ឃើញមាន.ព័ត៌មានឆ្លើយតប.នឹងសំណើរបស់កម្ពុជានៅឡើយទេ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រំពឹងថា នឹងអាចទទួលបានវ៉ាក់សាំង.ការពារជំងឺកូវីដ-១៩ យ៉ាងតិចចំនួន២០លានដូស។ ក្នុងចំណោម.២០លានដូសនោះ មិនមែនជាជំនួយ.របស់ប្រទេសជាមិត្តនិងជាជំនួយរបស់អង្គការ.អន្តរជាតិទាំងអស់នោះទេ ដោយមាន.មួយចំនួន គឺរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
នឹងត្រូវចំណាយថវិកាទិញ ហើយថវិកា ដែលរដ្ឋាភិបាល បានមកពីការ.បរិច្ចាគរបស់សប្បុរសជន គឺស្ថិតក្នុងកញ្ចប់ថវិកា សម្រាប់ទិញវ៉ា.ក់.សាំងនេះ។ អង់គ្លេស ជាប្រភព.មួយ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កំពុងពិចារណា.ទិញវ៉ាក់សាំ.ងកា.រពា.រជំងឺកូវីដ-១៩៕